Αντιμετώπιση φυτοπαθογόνων μικροοργανισμών σε φυτωριακές επιχειρήσεις

Οι επιχειρήσεις παραγωγής φυτικού υλικού έρχονται αντιμέτωπες με πληθώρα φυτοπαθολογικών προβλημάτων οι αιτίες εμφάνισης των οποίων είναι οι ακόλουθες:

• Το νεαρό στάδιο ανάπτυξης του φυτικού υλικού, το οποίο – συνήθως – χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα αυξημένη ευπάθεια σε μυκητολογικές προσβολές, είτε αναφερόμαστε σε ετήσια φυτά (λαχανικά – θερμοκηπιακά φυτικά είδη), ή σε πολυετή (υποκείμενα – εμβολιασμένα ή όχι – δενδρωδών και θαμνωδών καλλιεργειών),
• Οι συνθήκες ανάπτυξης του φυτικού υλικού – στις περισσότερες των περιπτώσεων – είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκές για την ανάπτυξη μυκητολογικών προσβολών (π.χ. συνθήκες υδρονέφωσης, περίοδος σκληραγώγησης φυτικού υλικού κ.τ.λ.).

Οι κατηγορίες των φυτοπαθογόνων μυκήτων που εμφανίζονται στις φυτωριακές επιχειρήσεις είναι οι ακόλουθες:

• Εδαφογενή φυτοπαθογόνα, με κυρίαρχα παραδείγματα μύκητες των γενών Pythium, Phytophthora, Rhizoctonia, Fusarium, Thielaviopsis κ.α.,
• Παθογόνα υπέργειου τμήματος, με κυρίαρχα παραδείγματα μύκητες των γενών Botrytis, Alternaria, Cladosporium κ.α..

Πέρα από την παραπάνω κατηγοριοποίηση εδαφογενών και παθογόνων υπέργειου τμήματος, πολύ συχνή είναι η συνδυασμένη εμφάνιση των συγκεκριμένων παθογόνων. Πιο συγκεκριμένα, προηγείται η εμφάνιση προσβολών από εδαφογενή φυτοπαθογόνα, η οποία εμφανίζεται με τη μορφή περιοχών «κηλίδων» στο φυτώριο. Οι συγκεκριμένες προσβολές μειώνουν σε σημαντικότατο βαθμό την ευρωστία του φυτικού υλικού αυξάνοντας την ευπάθειά του σε προσβολές από παθογόνα υπέργειου τμήματος, τα οποία – αφού δημιουργήσουν τις πρώτες εστίες μόλυνσης – εξαπλώνονται ταχύτατα στο φυτώριο ευνοούμενα από τις ιδανικές για την ανάπτυξή τους συνθήκες. Ένα παράδειγμα ταυτόχρονων προσβολών που απαντάται συχνότατα σε φυτωριακές επιχειρήσεις είναι ταυτόχρονες προσβολές από τα εδαφογενή παθογόνα Pythium ultimum και Rhizoctonia solani οι οποίες συνοδεύονται από ταχύτατα εξαπλωνόμενες προσβολές από Botrytis cinerea και Alternaria alternata.

Η αντιμετώπιση των μυκητολογικών προσβολών σε φυτωριακές επιχειρήσεις συνήθως αρχίζει και τελειώνει με την εφαρμογή ριζοποτισμάτων δραστικών ουσιών εναντίον Ωομυκήτων και Ατελών μυκήτων. Η επιτυχής αντιμετώπιση όμως των συγκεκριμένων προβλημάτων προϋποθέτει σωστή διάγνωση και λήψη δέσμης μέτρων – και όχι μόνο ριζοποτίσματα ή ψεκασμούς –, πρωτίστως, με προληπτικό και προστατευτικό χαρακτήρα και δευτερευόντως με κατασταλτικό και θεραπευτικό χαρακτήρα. Παράλληλα, η λήψη αποκλειστικά μέτρων χημικής αντιμετώπισης δημιουργεί διάφορες μορφές «στρεσαρίσματος» του φυτικού υλικού, με αποτέλεσμα – ακόμη κι όταν επιτυγχάνεται ο περιορισμός των προσβολών – την παραγωγή φυτικού υλικού μειωμένης ποιότητας.

Η ομάδα του PlantDirect παρέχει υπηρεσίες - και τεχνογνωσία - αντιμέτωπισης μυκητολογικών προσβολών σε φυτωριακές επιχειρήσεις οι οποίες βασίζονται σε:

• Εφαρμογή κλασικών και μοριακών τεχνικών προσδιορισμού – διάγνωσης των μυκητολογικών προσβολών,
• Προσδιορισμός ύπαρξης φαινομένων ανθεκτικότητας των μυκήτων στα διαθέσιμα σκευάσματα φυτοπροστασίας με την εφαρμογή βιοδοκιμών, εξετάζοντας πάντα παράλληλα το ιστορικό των χημικών εισροών της εκμετάλλευσης, με παραδοτέο πρόγραμμα εφαρμογών με δραστικές ουσίες αποδεδειγμένης αποτελεσματικότητας,
• Μαζική παραγωγή και εφαρμογή βιολογικών παραγόντων των γενών Trichoderma και Pseudomonas. Οι εφαρμογές αφορούν σε επικάλυψη σπόρων (κηπευτικά), ενσωμάτωση στο υπόστρωμα ανάπτυξης (λαχανικά, κηπευτικά, πολυετή), εμβάπτιση ριζικού συστήματος (φάση σκληραγώγησης, μεταφύτευση), ψεκασμοί υπέργειου τμήματος (λαχανικά, κηπευτικά, πολυετή) και συνδυασμοί των παραπάνω ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες των περιπτώσεων κάθε φορά.

Η εφαρμογή των παραπάνω τακτικών φυτοπροστασίας συγκεντρώνει πλήθος πλεονεκτημάτων τα οποία συνοψίζονται ως ακολούθως:
• Μείωση κόστους παραγωγής (εξαιτίας της αποφυγής αναποτελεσματικών ψεκασμών με συνέπεια την αύξηση του κόστους παραγωγής),
• Σταθερότητα αποτελεσμάτων – αειφόρες εκμεταλλεύσεις (ο αποικισμός των εδαφών του φυτωρίου από ωφέλιμους μύκητες έχει σαν συνέπεια τη δημιουργία κατασταλτικού προφίλ εδαφών απέναντι σε φυτοπαθογόνους μύκητες, ενώ, παράλληλα, συντελεί στη βελτίωση της γονιμότητας των εδαφών),
• Προστιθέμενη αξία παραγόμενου φυτικού υλικού (οι βιολογικοί παράγοντες ακολουθούν το παραγόμενο φυτικό υλικό καθ’ όλη τη διάρκεια του βίου του μεταφέροντας την αποτελεσματικότητά τους και στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις των παραγωγών – πελατών των φυτωριακών επιχειρήσεων),
• Προγράμματα πλήρους συμβατότητας με προγράμματα Ολοκληρωμένης και Βιολογικής διαχείρισης παραγωγής,
• Ασφάλεια για τον φυτωριούχο και τους υπαλλήλους του φυτωρίου – μηδενική επιβάρυνση του περιβάλλοντος (συνέπεια των μειωμένων ή ακόμη και μηδενικών χημικών εισροών).